Steve Berry - De Amberzaal

Een goede thriller gaat er altijd wel in en zeker als hij van Steve Berry is. Hij is op dit moment mijn favoriete thrillerauteur. (Ik zeg 'op dit moment' want je weet maar nooit welke auteurs ik nog ga ontdekken.) Zijn boeken - en dit is bijlange na het eerste niet dat ik van hem lees- hebben altijd inhoud. Het gaat niet louter om een achtergrondverhaaltje dat de actiegedeeltes aan elkaar moet knopen, er is werkelijk sprake van een mysterie. In dit boek is dat de Amberzaal, in andere boeken zijn het de stoffelijke resten van Alexander de Grote, de schat van de Tempeliers of de verdwenen leden van een poolexpeditie. Meestal is het hoofdpersonage in zijn boeken Cotton Malone, een voormalig geheim agent. Hij ziet zich echter genoodzaakt vragen te stellen bij het woordje 'voormalig' gezien hij maar al te vaak verzeilt geraakt in gevaarlijke speurtochten.

Berry wordt vaak vergeleken met Dan Brown (de Da Vinci Code) en soms zelfs beschouwd als een slecht afkooksel ervan. Zijn personages zouden te weinig diepgang hebben en zijn plot zou niet altijd even origineel zijn. Ik denk van niet. Laat ons vooral niet vergeten dat het hier om een thriller gaat, het moet spannend blijven. Wie graag diepgaande karakterschetsen heeft leest beter een ander genre. (Van karakteruitwerking heb ik trouwens bij Brown ook niet veel gemerkt, het raadsel en de aanwijzingen zijn belangrijker.) Berry's plotwendingen vind ik juist wel origineel, er gebeuren steeds onverwachte en soms schokkende dingen. Het einde zie je soms aankomen maar het midden blijft verrassen. Dat het mysterie wordt opgelost is een gegeven in dit genre, het is de manier waarop die moet blijven boeien. De actie is ook goed, er zijn gevechten in eeuwenoude gebouwen, wilde ontsnappingen en beide partijen schuwen het geweld niet. De lijn tussen Goed en Kwaad is niet altijd even duidelijk en dat is volgens mij wat Berry ook wil meegeven in zijn verhalen. Wanneer rek je de lijn tussen Goed en Kwaad te ver? Soms geven zijn boeken een aanleiding om daarover na te denken. 

Geschiedenis en archeologie zitten steeds een beetje verweven in zijn boeken en ook dat maakt het leuk. De Amberzaal gaat bijvoorbeeld over in W.O.II verdwenen bewerkte amberpanelen. Een volledige kamer was ingericht met deze kostbare panelen die sinds 1945 niet meer aanschouwd zijn en als verloren worden beschouwd. In Berry's boek raakt een Amerikaans koppel verstrikt in de zoektocht naar de panelen. Hebzucht viert hoogtij onder rijke privé-verzamelaars en geweld wordt niet geschuwd om de panelen als eerste in handen te krijgen. Tegelijk mag er ook niets uitlekken naar de media want de Russen zijn de 'Jantarnaja Komnata' - de Amberzaal- nog lang niet vergeten...

Detail van de gereconstrueerde amberpanelen. Onderaan het embleem van Pruisen, een adelaar.

Overzichtsfoto van de Amberzaal.

Ik had voorheen nog niet van de Amberzaal gehoord. Het gaat om een relatief kleine kamer (10 bij 10m) in wat nu bekendstaat als het Catharinapaleis in Tsarskoje Selo. De panelen werden in de 18de E door een Pruisische vorst geschonken aan tsaar Peter de Grote. In 1941 werden de panelen gestolen door de nazi's en terug naar Pruisen gebracht. Toen de Russen in 1945 Pruisen te dicht naderden werden de panelen in allerijl ingepakt voor transport naar West- Duitsland. Ze zijn nooit meer teruggezien en de kans bestaat dat ze niet op tijd in veiligheid gebracht konden worden en verbrand zijn tijdens een Russische aanval. Er is natuurlijk ook een mogelijkheid dat ze ergens in West- Duitsland verborgen liggen. Na 1945 zijn er veel expedities ondernomen om de panelen te vinden maar tot nog toe zonder succes. 

Een foto uit de jaren '30 van de oorspronkelijke panelen.

In 1999 werd besloten een kopie te maken van de originele panelen op basis van oude foto's. Sinds 2003 heeft het Catharinapaleis weer een Amberzaal. Een grote Duitse firma was de hoofdsponsor van het project.