vrijdag 5 april 2013

Het Achterhuis - Anne Frank

Dit boek is enorm bekend maar ik denk dat enige uitleg langs de niet platgetreden paden nog wel even kan. Anne Frank was een meisje van dertien toen de oorlog uitbrak en ze als joodse met haar familie moest schuilen in 'Het Achterhuis' een raar aanhangsel aan het gebouw waar de specerijenhandel van haar vader, Otto Frank, gevestigd was. Met hen schuilde ook het echtpaar Van Daan (= van Pels) en hun zoon Peter. Daarbij kwam nog Albert Dussel (= Fritz Pfeffer) schuilen.
Ik had een zwaar of vervelend te lezen boek verwacht maar dat was het allerminst. Anne Frank zit zo vol levenslust! Eerst beschrijft ze haar 'gewone' leventje, haar aankomende vriendjes, verliefdheidjes en haar kennisjes. Ze verlangt naar een 'echte' vriendin, en welk meisje van dertien doet dat niet? Tussendoor lees je over de steeds erger worden repressie van de nazi's tegen de joden. Zij bezetten Nederland in die tijd en de pesterijen werden gaandeweg erger tot ze de schijn volledig lieten vallen. De gewone Nederlander stond machteloos, enkele moedigen hielpen de joden clandestien. Zo ook de werknemers van de specerijenhandel die de bevoorrading en geheimhouding voor 'Het Achterhuis' verzorgden.
Anne Frank schrijft over jeugdige dingen, over de strubbelingen met haar zus en moeder, over het moeilijke samenwonen met 'vreemden' op een kleine oppervlakte. Ze schrijft echter ook over diepgaandere dingen, hoezeer ze de zon mist, want ze kunnen niet buiten. Hoe bang ze zijn om ontdekt te worden, hoe mooi de maan is s' nachts en hoe de natuur haar helpt als ze triest of bang is. De natuur waar ze niet aankan vanuit het Achterhuis, haar troost is de kastanjeboom die ze vanuit het raam kan zien. Ze schrijft over alles, alles wat ze ziet en waar ze over nadenkt. En ze denkt diep na en schrijft soms rake dingen. Haar opbloeiende liefde met Peter analyseert ze diepgaand, wetende dat ze hem waarschijnlijk niet zou willen voor de rest van haar dagen. Hoeveel bakvissen hebben dat inzicht? Haar opstandige karakter en neiging tot veel praten komen ook aan bod. Enerzijds wil ze goed en lief zijn zoals haar zus Margot, anderzijds vind ze dat saai en blijft ze toch liever haar eigen spontane zelf.
Ik heb genoten van haar persoonlijkheid die spatte van haar dagboeknotities. Ze is zo levendig, het is alsof ze naast je zit en druk aan het vertellen is.
En dan opeens, houd het op. De laatste bladzijde is daar, vijftien jaar en nooit zal ze nog wat schrijven. Verraden door een collaborateur en vermoord door de nazi's. Ik had zo graag nog willen lezen wat er verder kwam, wat ze nog allemaal zou doen en meemaken had ze haar leven kunnen leiden.
Het spijt me zo Anne, het spijt me zo erg. Je had moeten leven en de wereld zien veranderen. Daar had je vast veel opinies over gehad die je dan in schrift kon omzetten.
Het is niet eerlijk maar één ding en dan ook maar eentje is toch rechtvaardig. Je bent schrijfster geworden, een echte, zoals je altijd zo graag wou zijn...